SEH: Of wel Spoedeisende Hulp in dit geval bij Computerproblemen !

Internet Fraude/ Gehackt/Malware/ Ransomware

Je bent gehackt. Wat nu?
Nu is dat gehackt zijn een breed begrip.

Jouw mailadres kan namelijk gehackt zijn, of jouw computer.

In het geval van het mailadres, moet je heel snel het wachtwoord van de mailaccount wijzigen.
Bovendien nadenken of nakijken waar je dit wachtwoord nog meer hebt gebruikt. Ook al deze wachtwoorden aanpassen.
Wat is het geval namelijk.
Een hacker heeft een website gehackt en daarbij o.a. jouw mailadres en wachtwoord gevonden.

Met deze informatie kan de hacker uit jouw naam mailtjes versturen naar bekenden in jouw adressenboek.
Dit geldt de laatste tijd ook veel bij Whatsapp.

In Nederland gebeurt dat niet zo heel veel.
Maar vorig jaar was de website: allekabels.nl aan de beurt.
Toevallig heb ik daar een account lopen.
Ik kreeg netjes een waarschuwing.

Wachtwoorden dus regelmatig aanpassen of een tweestaps verificatie doorvoeren.
Wat is dat nu weer?
Gewoon een extra manier om te kijken of jij wel bent wie je zegt wie je bent.
Dat kan met een telefoonnummer, en op smartphones met een vingerafdruk.

Je kunt je ook laten waarschuwen als jouw mailaccount wordt gebruikt.
Dan krijg je netjes een bericht op je telefoon en moet je doorgeven of jij degene bent die de account heeft gebruikt.

Ok.

Denk je dat de computer is gehackt. (de computer wordt traag, je kunt bepaalde programma's niet meer openen, antivirus werkt niet meer..)
Dan kun je het beste een scan doen met een Malware Scanner.
Ik gebruik Malware Bytes. Downloaden, installeren en scannen.
Lukt dat ook niet, dan is het wat serieuzer dan kun je het beste de pc uitzetten en een professional erbij halen.
Die professional is NIET per definitie een buurjongen.

Ik ga even wat dieper in op wachtwoorden.

Ik ken heel veel mensen die voor heel veel websites hetzelfde wachtwoord hebben. Dat is niet slim.

Er bestaan zogenaamde password managers. Los of in een Internet Security Programma. Die houden de wachtwoorden bij.
Indien je naar een "bekende" website gaat, wordt alles al ingevuld. De meeste browsers kunnen ook wachtwoorden onthouden.

Daar gaat het mis.
Een hacker kan namelijk een website "nabouwen". Dan lijkt het net of je op de gewenste website zit, maar dat is niet zo.
Jouw gegevens worden ingevuld en hoppa !
Verander dus om de zoveel tijd jouw wachtwoord.
Een wachtwoord hoeft niet een naam met een getal te zijn. Hoe meer karakters, hoe lastiger het is om te kraken!
Laat jouw geschiedenis ook na elke surfbeurt wissen en gebruik favorieten of bladwijzers.

We gaan naar Fishing.

Veel mensen worden bang gemaakt door in te spelen op gevoel.
 
Robots sturen random mails aan mensen. Indien je er niet op reageert; niets aan de hand.
Maar.
Hier wordt dus ingespeeld op gevoelens.
Hoe vaak ik niet een mail heb gekregen over dat ik porno had gekeken en dat dit was vast gelegd met webcam.
Vreemd, want ik heb geen webcam.
Toch schrik je en veel mensen gaan rare dingen doen.
Er wordt geklikt op een link in een mail of geld overgemaakt. Helemaal niet nodig!

Of je krijgt een telefoontje van Microsoft (zogenaamd natuurlijk).
Een vriendelijke heer of mevrouw met duidelijk Pakistaans of Indiaas accent geeft aan dat "ze" hebben gemerkt dat er iets mis was met de computer of laptop.
Dat denk je.. ja, hij is wel wat traag en er ging ook wel een keer wat mis.
Mijn eerste gedachte zou dan zijn: HOE DAN !
Maar heel veel mensen gaan daar ook de mist in.
Want...
Een bedrijf als Microsoft zal je NOOIT bellen.

Dan hebben we ook nog het echte vissen naar gegevens.

Individuen met kwade intenties sturen jouw een mail.
Vaak staan er flink wat spelfouten in. Zodat je denkt: hier klopt iets niet.
En dag erna of paar dagen erna krijg je weer een mail met daarin een uitleg over de mail met spelfouten en een link waardoor je fouten ongedaan kunt maken.
En daar stinken veel mensen in!

Een bank of andere financiële instelling zal je NOOIT om inloggegevens vragen.
Bij twijfel bel je bank of financiële instelling. Check het nummer op internet.

Heel vaak worden er bij mails bijlagen meegestuurd. Nu waarschuwen de meeste browsers en mailprogramma's als er ergens een bijlage bij zit.
Neem dit serieus.
Het openen van een bijlage kan hele nare gevolgen hebben. Jouw pc kan op afstand worden bestuurd. Zonder dat je er erg in hebt.
Klik dus NOOIT zomaar op een bijlage in een e-mail ! Let hierop !

Even resumeren: wachtwoorden, mails en bijlagen.

Op een Windowscomputer staat de zogenaamde  Microsoft Store.
Bij een Android heb je de Play Store van Google.

Gebruik deze Stores zoveel mogelijk.

In die stores zitten namelijk apps. Kort voor applicaties. Een ander woord voor programma's.
Maar je hoeft ze niet te zoeken op internet. Ze staan in die Store en die is gecontroleerd door de bouwer van het besturingssysteem.
Veel browsers bieden een veilige omgeving aan bij online winkels of banken.
Dat doen veel betaalde antivirusprogrammas ook.
Dan zie je dat je naar een andere omgeving wordt geleid.
Bij banken let je op de slotjes en gebruik je vaak een extra apparaatje.
Bankier je via de telefoon, dan kun je de vingerafdruk of een sms instellen als controle.
Ziet de website van een bank er vreemd uit, bel dan direct naar de service desk van die bank en vraag of er een storing is.

Let op. Veel banken hebben een speciaal nummer voor senioren !

Nu we het toch hebben over mobiele telefoons. Let op bij programma's zoals Whatsapp.
Whatsapp is commercieel. De eigenaar is Facebook. Dat bedrijf heet nu anders, maar doet nog steeds hetzelfde.
(Er zijn alternatieven zoals bijvoorbeeld Signal. Dit programma doet precies hetzelfde alleen is het niet commercieel en ziet het er minder gelikt uit).

Indien je een mailtje of een appje krijgt van een bekende met een verzoek om geld te sturen. Wees gewaarschuwd.
Ik heb wel eens gehoord van mensen die een appje kregen van een zoon of dochter (uit naam) met de mededeling dat ze een ander telefoonnummer hadden.
Vaak omdat de originele gestolen was of iets dergelijks.
Dat kan natuurlijk zo zijn. Maar in 9 van de 10 gevallen is dit fishing fraude.
Na dit appje volgt dan een appje met een verzoek om geld te storten.
Zit je op Datingapps, ook dan moet je uitkijken en je gezond verstand gebruiken.

Bovenstaand geldt ook voor smsjes natuurlijk !

Koop je wel een iets online?
Ook dan is het uitkijken geblazen.
Een website kan er heel gelikt uitzien, maar fake zijn.
Je wordt dan doorgestuurd naar een ander website.
Probeer altijd met creditcard te betalen. Het is dan verzekerd en in geval van fraude gaat de creditcardmaatschappij er achteraan.

En is iets te mooi om waar te zijn; dan is het dat vaak ook!

Dan is er veel te doen over "ransomware". Dit betekent letterlijk: "gijzelsoftware". Je krijgt een vreemd scherm als je de computer opent met daarop een mededeling,
dat jouw gegevens versleuteld zijn, en of je maar even 500 euro wilt betalen. Daar moet je nooit op in gaan.
Ten tijde van Windows XP en 7 kwam dit al voor, en bleek dit gewoon een stukje software te zijn, dat werd geactiveerd door een ander programma.
Nu zal dit niet veel bij particulieren of kleine bedrijven voorkomen, maar de mogelijkheid is aanwezig.
Gelijk de computer uitzetten en van het internet afhalen.
Dan een expert erbij halen.

Alle modems van internetproviders zijn tegenwoordig uitgerust met een wachtwoord.
Ben je het wachtwoord van je modem kwijt, dan kun je middels de resetknop achterop het modem alles terugzetten naar fabrieksinstellingen.
Deze gegevens staan achterop het modem.

Ben je het wachtwoord van je mailaccount kwijt, dan kun je dit vaak met behulp van de provider achterhalen.
Gmail en Outlook (hotmail) hebben een andere manier.
Dus nogmaals een wachtwoord hoeft geen naam te zijn met een getal, maar kan ook een hele zin zijn.
Hoe meer karakters en hoe meer verschillende karakters, hoe moeilijker het is om dit te kraken.
Hou je van boeken? Gebruik een titel van een boek. Ben je een filmfanaat? Dan is een filmtitel waarschijnlijk een goede optie.
Dus wees creatief!

Back-up:
Het is goed om eens in de zoveel tijd een back-up te maken van de pc of de laptop.
Vaak kun je dit eenvoudig instellen in Windows.
Er zijn natuurlijk ook externe software bedrijven die zich hiermee bezig houden.
Zelf maak ik iedere week een back-up van mijn documenten en mail.
Het back-up-bestand wordt naar een andere plek gestuurd dan mijn Windows-schijf.
Je kunt ervoor kiezen om eens in de week een externe schijf aan de pc te hangen. Of een USB-stick natuurlijk.
Het is mogelijk om hiervoor de diverse Cloud-opties te gebruiken.
Google Drive of One Drive. Er zijn ook Internet security pakketten uitgerust met een back-up functie.
Dan gebruik je een stukje van de server van dat bedrijf.
Persoonlijk heb ik het liever zelf onder controle. Dus ik laat iedere week een back-up maken en die wordt naar een 2e schijf gestuurd.
Eens in de zoveel tijd kijk ik naar de foto's, muziek en de films en maak daar een back-up van.
Iphone werkt met Icloud. Android (Samsung) werken met Google.

Persoonlijk heb ik gemerkt bij een overgang van Samsung naar Iphone dat dit nogal wat handelingen vereist.
Apple en Windows beginnen steeds meer uit te kunnen wisselen, maar een echt huwelijk wordt het nooit!

Apple werkt met Itunes. Daar moet je even in verdiepen.
Dan is er nog Whatsapp.
Ook dat kan behoorlijk mis gaan bij het overzetten van gegevens.
Je hebt media en de chats.
Contacten gaan vaak automatisch.
Dus ook hier moet je even in verdiepen.
Wil je van ene naar de andere Samsung telefoon, dan zijn er Samsung apps die dit gemakkelijker maken.
Dat geldt ook van de ene Iphone naar de andere.

Aan/uitknop :
Bij het bevriezen van uw pc of laptop wil het wel eens helpen om de aan/uit knop net iets langer ingedrukt te houden. De computer gaat dan herstarten.

Draadloos:

Indien u een draadloze verbinding heeft, kan het zijn dat het signaal minder sterk wordt. Dit kan te maken hebben met het aantal apparaten dat gebruik maakt van het signaal. Maar ook met het kanaal waarop uw modem staat ingesteld. Het kan helpen om een zogenaamde externe draadloze adapter aan te schaffen, of u kunt overwegen een extra router aan te schaffen. Veelal weet uw provider hier meer over.

Als uw pc/laptop altijd op dezelfde plek staat kunt u ook overwegen een zogenaamde poweradapter aan te schaffen. Dit apparaat werkt via het stroomnet en is zo minder kwetsbaar voor storing.

Blauw scherm:

Indien uw computer/laptop een zogenaamd blauw scherm geeft, heeft dit vaak te maken met toegevoegde hardware, of software. Vaak komt zo'n scherm na een update. Het is dan zaak de bijgewerkte situatie ongedaan te maken. Heeft u recent andere hardware toegevoegd, dan moet u naar nieuwere of andere software gaan zoeken, of het apparaat kan niet overweg met uw versie van Windows.

Zwart scherm:

Uw scherm blijft zwart, maar de computer draait wel. Checkt u dan of de lampjes op het scherm het wel doen. Indien dit het geval is, dan kan het zijn dat de computer bezig is met een update te verwerken. Zet uw computer niet uit, maar wacht even ( maximaal een uurtje). Vaak komt dan toch het vertrouwde logo in beeld.

Komt dit niet, dan kunt een geforceerde herstart proberen.

Lukt dit ook niet, dan is er een mogelijkheid dat uw videokaart het begeven heeft.

Doen de lampjes op de monitor het ook niet, dan is de monitor kapot.

Opstarten:

Tijdens het opstarten worden er een aantal processen doorlopen. Het kan zijn dat uw pc niet opstart na een update. Probeer de resetknop of houdt u de aan/uitknop net iets langer vast. Er volgt een tweede poging om de opstart te bewerkstelligen. Lukt ook deze niet, dan kunt u herhaaldelijk op de F8 toets klikken. Er verschijnt een scherm met een aantal opties. In dit scherm kunt u de pc terugbrengen naar de oude situatie.

Malware:

In malware zit het woordje 'mal'. Dit betekent slecht in het Frans. Het is ook niet goed indien dit soort software op uw pc zit. Het kan ervoor zorgen dat uw pc trager wordt of 'vreemd' gaat doen. Laat uw virusscanner de pc geheel scannen. Zorg ervoor dat die bijgewerkt is. Probeert u ook een zogenaamde second opinion, door een tweede virusscanner te laten scannen. Die zijn vaak op internet gratis te downloaden. Het is ook mogelijk om een zogenaamde Malware scanner te downloaden en die te laten scannen. Een goede malware-scanner is die van Malware Bytes. Kies voor de Free Editie.

Updates:

Het is altijd goed om software bij te werken, of te updaten. Bij veel software gebeurt dit automatisch. Uw virusscanner doet dit automatisch. Windows 10 ook. Helaas is het zo dat niet alle updates ook goed terechtkomen. In het geval van Windows 10 is dit herhaaldelijk het geval geweest. Het is mogelijk om de updates uit te zetten.

Internet:

Internet is eigenlijk een enorme hoeveelheid computers die met elkaar zijn verbonden. U tikt iets in op het toetsenbord en verstuurt een opdracht via een browser. U bent nu aan het uploaden. Indien er een antwoord terugkomt bent u aan het downloaden.

Maar wat als de verbinding het niet doet??

Dat kan meerdere oorzaken hebben.

De eenvoudigste is dat de stekker er uit is gevallen met stofzuigen.

Daarna komt dat de wifi adapter los ligt.

Of er ligt een probleem bij uw modem. Het is ook een apparaat, dat stuk kan gaan. Indien het modem van slag is, kunt u checken of ook de tv of radio het niet doen.
Is dit het geval, dan is er een storing. Die kan lokaal zijn. Een zogenaamd stofje op de lijn.
Dat kunt u checken door even de spanning van het modem af te halen.
Een halve minuut te wachten en de spanning er weer op.

Wacht tot alle lampjes het weer doen.
Een harde reset behoort ook tot de mogelijkheden: achter op uw modem zit een resetmogelijkheid. Een gaatje onderin waar u met een paperclip het knopje ingedrukt moet houden totdat alle lampjes uitgaan.
Nu wordt het modem teruggebracht naar de fabrieksinstellingen. Alles op de stikker van het modem klopt weer.

Is het probleem niet opgelost, belt u dan met uw provider. Er worden vaak werkzaamheden uitgevoerd. Uw provider is hiervan op de hoogte en kan ook het modem testen.

Modem:
Dat gekke kastje met al die lampjes van KPN, Ziggo, of een andere provider. Dit kastje zorgt voor de internetverbinding, telefoon en ook de tv.
Het kan zijn dat er een storing is. Doet iets het niet. Check dan even of alle lampjes het doen.
Zo niet, dan even de stekker er uit. Een kopje thee of koffie zetten en de stekker er weer in. Meestal is dan wel verholpen.

Power Adapter:

Op plekken waar de draadloze ontvangst slecht is, vanwege de locatie in huis, of stoorzenders, is het mogelijk om te werken met een zogenaamde power adapter.
Dit zijn twee grote stekkers met een netwerkkabel er aan.
De ene stekker gaat bij het modem in het stopcontact en het kabeltje ook in het modem.

De andere stekker gaat bij de pc of laptop of tv in het stopcontact en het kabeltje ook weer in het desbetreffende apparaat, in de netwerkpoort.

Printer:

Handige apparaten, maar ook deze weigeren wel eens dienst.

Natuurlijk is stap 1, checken of de kabels er nog in zitten. Indien de printer met een kabeltje is verbonden aan de pc of laptop.

Is de printer draadloos dan gaat het signaal via het modem of de router. Dit kan in praktijk even duren. Dus voordat u de printer bij het vuil zet. Dit kan echt even duren !
Het instellen van een draadloze printer kan eenvoudig via de zogenaamde wps knop, maar het loont vaak ook om even de handleiding te lezen.

Indien er een lampje op het apparaat brandt, dan is het vaak simpel. Hij heeft geen papier of geen inkt meer.

Het kan natuurlijk ook zijn dat er papier vast zit in de printer. De laatste print ging niet zo heel vlekkeloos. Dit kunt u verhelpen door de achterkant even los te klikken en goed kijken of alle restanten papier verwijderd zijn.
Ik zou wel even van te voren de stroom er af halen.

Windows Updates:

Veel mensen vragen aan mij, of die updates toch echt wel nodig zijn.
Wel, in Windows 10 gaat dit allemaal automatisch. Let op met draadloze verbindingen.
Zo'n update moet worden gedownload en is qua omvang niet misselijk.
Krijgt u een foutmelding, zet dan het antivirusprogramma even uit. Of downloadt u de update en  gooi bij installatie de internetverbinding eraf.

Inmiddels zijn we aangeland bij Windows 11. Deze versie is te downloaden, maar wordt gefaseerd aangeboden. Ik zou even wachten.

Toch nog een vraag?

Stuur dan uw vraag dan naar W-Drive via de mail.